Điều gì khiến bạn trở thành một best seller?

Trải qua gần 3 năm với nghề bán hàng, mình thực sự đã làm nó bằng tất cả trái tim và tâm huyết khi mới bỡ ngỡ bước chân ra đời. Mình thường xuyên đứng vị trí best seller trong suốt gần 3 năm đó. Tuy không phải là dân trong nghề nhưng mình đã rất nỗ lực, cố gắng dốc hết sức mình và có một quãng thời gian không có gì để hối tiếc với nó. Đó là điều mình tự tin và tự hào khi nói về nó. Dù là 3 năm, mình cũng không rõ là ngắn hay dài nhưng nó đủ để mình ngấm, mình hiểu về việc mình đang làm và làm nó tốt nhất.

Lưu ý nhỏ: Đây không phải bài viết về dạy bán hàng, mà là chia sẻ của một người đã đi qua nó, có được kết quả tốt và cũng có những phút giây lạc lối. Mình chia sẻ nó như là một trải nghiệm, một bài học và là một kỷ niệm về hành trình làm nghề của mình. Và nó cũng có thể là một điều bạn cần trong hành trình đang và sẽ của mình? ^^

Mình cũng có một quãng thời gian vui vẻ với nó cho đến lúc mình rời đi. Mãi đến 1,2 năm sau mình mới có thời gian để suy ngẫm nghiêm túc về công việc mình làm. Mình nhận ra để làm tốt một công việc, có rất nhiều điều để học, cần tiến bộ, để cố gắng… nhưng có một điều không học được cũng không cần phải học, nhưng lại có thể là linh hồn của mọi thứ: sự chân thành – điều mà có lẽ với mình là điều quan trọng nhất, là sức mạnh to lớn nhất mang đến kết quả tốt nhất mình có. Cũng chính là điều khiến mình cảm thấy có ý nghĩa và hạnh phúc nhất khi làm việc.

Mình không biết mọi người làm nghề này như thế nào. Vì mình không xuất thân từ ngành kinh doanh hay liên quan đến business trước đó. Mình cũng chưa bao giờ nghĩ sẽ có duyên với nghề này hay đi theo nó. Mình làm nó với tâm thế mình nắm bắt lấy cơ hội, dốc hết sức, làm hết khả năng một cách tập trung và tận tình. Tất cả những gì mình có để làm nó là bản năng, sự chăm chỉ và học hỏi từ mọi người, mọi nơi tốt nhất có thể. Rồi từng ngày một, nỗ lực nỗ lực để làm tốt hơn thôi.

Lúc mới đầu, tất cả những gì mình có là sự nhiệt tình, tình yêu của mình với tiếng anh và chia sẻ nó đến khách hàng. Và đúng như thế thật, những gì mình được khen nhiều nhất là: “sự nhiệt tình của em”. Đúng thật là đó là tất cả những gì mình có vào thời điểm nó. Mình yêu mến tiếng anh, biết nó sẽ mang lại những điều tốt đẹp cho cuộc sống khi có nó – vì mình trải qua, mình hiểu hơn cả. Nên thay vì gọi là tư vấn cho khách hàng chắc sẽ đúng hơn là chia sẻ với người có cùng mối quan tâm. Mình rất vui khi chia sẻ nó, cũng rất vui khi được mọi người đón nhận, rất vui khi nó hữu ích với ai đó và họ trân trọng nó. Hồi đó mình không bận tâm nhiều đến thành tích hay tiền mấy. Chắc tại mới đi làm, không có kỳ vọng. Làm mà thấy vui vẻ, thấy hạnh phúc, có thể nuôi sống bản thân với mình lúc đó là quá tốt rồi. Không còn mong đợi gì nhiều hơn. Chắc tại mình thuộc tuýp người “cảm xúc” ha nên quan trọng nhất vẫn là cảm giác rồi mới tới những điều khác.

Rồi qua thời gian, mình nghĩ mình cần phải “nâng cao tay nghề” hơn nữa. Rồi mình bắt đầu đi học đủ thứ trên đời. Từ sách bán hàng đến sách tư duy, rồi hội thảo này đến diễn thuyết nọ, từ người này cho đến người kia… nói chung ở đây có thể học thì mình học tất không chừa một cái gì. Đúng là chúng ta cần điều này, con d.ao của chúng ta cần phải sắc bén qua thời gian, mọi thứ cần nâng cao và nâng cấp chứ nhỉ?

Nhưng mà hồi đó mình không biết, tất cả những điều này luôn cần đi cùng một thứ đó chính là tình cảm của mình đối với người khác, đến người khác. Cái này không học được, không ai dạy được tại nó là thứ bên trong mình mà, tình cảm của mình mà. Mình cũng không biết, cũng quên mất, rồi chạy theo tùm lum thứ “trống rỗng”. Cho đến một lúc, có một thứ buồn cười nhất là ngày mình đạt kết quả cao nhất thì cũng là ngày mình cảm thấy trống trải nhất. Ngộ ha. Đáng nhẽ nó phải là ngày mình vui nhất chứ! Làm sales mà, ai mà không vui khi đạt kết quả cao. Cảm giác nhạt nhẽo, vô vị… một cái gì đấy rất “sai sai” mà mình chưa bao giờ cảm nhận từ những ngày đầu bắt đầu công việc ấy. Cảm giác đó cũng là điều bắt đầu thức tỉnh mình rằng mình đã lạc lối “nhưng không hề nhận ra mình lạc lối”. Cho đến mãi một quãng thời gian dài về sau mình nhìn nhận lại mọi việc.

Ảnh: Wix

Mình nghĩ điều mình gặp phải có thể cũng là điều rất nhiều bạn trẻ gặp phải lúc mới đi làm ha? Đùa thôi. Mình chỉ nhận thấy sự nhiệt huyết, tận tâm và sự chân thành đôi khi là tất cả những gì mình có tại thời điểm lúc bắt đầu, mình không biết về nó, cũng chưa từng được nghe nói về nó nhưng nó có thể lại là nguồn cơn của mọi thứ tốt đẹp trong công việc của mình. Mình cứ lo đi tu bổ tay nghề, mà không tu bổ trái tim mình thì bỗng một ngày mình biến thành một cái máy không hơn không kém mà mình không nhận ra. Đến khi tình yêu và nhiệt huyết với nghề mình không còn như trước nữa mình mới giật mình. Lúc giật mình ấy có cũng thể là muộn. Muộn thôi chứ không bao giờ muộn để quay đầu nha. 😉

Bản thân mình có yêu sản phẩm thì mới truyền được cảm giác đó tới người khác, bản thân mình thích nó và thấy nó có ích tự nhiên năng lượng đó được truyền tới người khác mà chính mình có thể cũng không hay. Bản thân mình đã bắt đầu đi bán hàng, làm thêm từ thời sinh viên, nhưng mà mình thấy dù trải qua nhiều dạng bán hàng khác nhau như thế nào đi chăng nữa, bản thân mình vẫn như vậy. Vẫn là mình, vẫn tâm thế đó. Cảm xúc của mình cũng chẳng khác gì cả.

Mình nói là đi bán hàng nhưng thực tế bản thân mình cũng là một khách hàng. Mình vẫn đi mua hàng hàng ngày vẫn là khách hàng của người khác. Mình hiểu là một khách hàng mình thích gì. Tất nhiên, sẽ có nhiều kiểu tính cách khác nhau, và chúng ta sẽ thiên về một tuýp nào đó.

Mình kiểu nếu mình không thích người ở chỗ đó thì nó có ngon mấy, đẹp mấy mình cũng không thích quay lại. Thiệt là như vậy. Cảm tình với mình rất quan trọng kế đến mới đến những chuyện như chất lượng sản phẩm, cách phục vụ… Có những nơi, mình quay đi quay lại một là họ giữ được chất lượng sản phẩm không đổi theo thời gian hai là vì họ quá dễ thương. Mình thấy nhiều người cũng vậy mà. 😅. Ai mà không thích một người bán hàng dễ thương nhỉ? Mình thích một người chủ thực sự yêu mến việc mình làm và thực sự yêu mến khách hàng của mình. Nói chung là yêu mến con người. Bạn đối đãi với khách hàng không tốt thì với nhân viên cũng không tốt tại vì chung quy là ở cách đối xử của người đó với con người mà ra thôi. Bạn có thể giả vờ tốt với khách hàng, nhưng cũng đâu ai ngốc mà không biết là bạn thật lòng hay giả vờ. Bị tịt một lần thì thôi chứ hỉ 😉. Mình nghĩ dù là nghề nào, với ai, tấm lòng bạn, tâm bạn chắc chắn người khác sẽ cảm nhận được, biết được và có quý mến bạn hay không. Cũng có thể nói là thông qua công việc bạn làm người khác biết đến con người bạn, rồi từ đó yêu mến bạn: yêu mến điều bạn làm và cả con người của bạn. Nhiều khi bạn không biết là người ta quay lại quán bạn chỉ vì người ta thích chủ hơn ấy. Không phải đồ ăn bạn không ngon, hay sản phẩm của bạn không tốt, mà vì người ta cảm mến con người bạn, tính cách bạn, tâm của bạn, cách đối xử của bạn. Đó là cảm nhận của mình ở vị trí là khách hàng và cũng quan sát được từ mọi người. Còn bạn, bạn có thể nghĩ đến lần gần đây nhất bạn quay lại một quán nào đó hoặc một bà chủ quán mà bạn yêu thích. Có khi nào bạn mua đồ ở quán đó ngoài đồ ăn ngon còn thích sự vui vẻ, dễ chịu và thân thiện của bà chủ quán không? Nếu có thì chính là điều mình nói đấy – điều mà chính chúng ta nhiều khi không nhận ra ở vị trí bán hàng lẫn mua hàng. Chúng ta đều là con người, và chúng ta đều bị chi phối bởi cảm xúc. Đó là lẽ dĩ nhiên.

Điều mình nói ở trên có thể sẽ không đúng với tất cả mọi người. 9 người 10 ý mà, đúng không? Đâu phải khách hàng nào, người mua hàng nào cũng giống nhau? Đúng, vì chúng ta có 4 hướng tính cách và hành vi khác nhau – DISC. Mỗi nhóm sẽ có những ưu tiên khác nhau. Nhưng chúng ta cũng đâu cần đúng với tất cả nhỉ? Chúng ta chỉ cần đúng với nhóm người hợp với điều chúng ta hướng đến là được rồi. Cái này trong ngành chắc gọi là khách hàng mục tiêu ha, hay phân khúc thị trường. Cái này cũng được hay nói ngắn gọn là “gu” đi ha, cho dễ hiểu. Đừng sợ ít, nội trong cái mẩu bánh thị phần đó mà làm cho “ra ngô ra khoai” là cũng ná thở rồi, chứ đừng đòi ăn miếng bánh khác 😂. Đúng là cần phát triển nhưng phải tự hỏi sự phát triển này để làm gì nữa. Đối với mình thì tất cả chỉ là từ con người đến con người mà thôi, và tất cả cũng là để phục vụ cho con người.

Ảnh: Wix

Đừng sợ mình quá nhiệt tình, quá chân chất, quá thật lòng… đó có thể là nét riêng của bạn, là tất cả những gì khách hàng muốn cảm nhận được từ bạn trên cả những điều khác. Mình chân thành hay không rồi người ta sẽ biết, yêu mến mình hay không cũng là lựa chọn và sự phù hợp. Đừng sợ mình không quá giỏi “rành nghề” hay được đào tạo bài bản (tất nhiên mình vẫn sẽ học hỏi và phát triển, nhưng mình cần biết nó để làm gì và ráp vào đâu trong cách làm của mình). Đừng đánh mất trái tim mình vì những điều có vẻ sang trọng và lấp lánh hơn. Hãy giữ cái “charm” – nét riêng của mình, nó là điểm thu hút của mình, cũng có thể vì nó mà người khác yêu mến mình. Nó không dễ ở môi trường cạnh tranh, suốt ngày KPI này KPI nọ, nhưng nếu đánh mất nó thì có lẽ mọi thứ sẽ không còn cảm thấy ý nghĩa nữa.

Như mình nói ở đầu bài viết, mình làm sales bằng bản năng – sau này tìm hiểu về tính cách mới biết là mình hợp với nó, là nghề chọn người. Mình là best seller 7 phần là sự yêu mến công việc, tình cảm chân thành, 3 phần là có cái này sẵn trong người với luôn tiếp thu, học hỏi, cải thiện mình qua thời gian. Nhưng mà nói qua nói lại tất cả đều xuất phát điểm từ sự chân thành, nếu không có nó mình không nghĩ những phần khác sẽ phát triển. Đừng bỏ quên trái tim mình trong bất cứ việc gì nhé không riêng gì bán hàng. Có nó mình làm sẽ thấy vui thấy tận hưởng, khách hàng cũng cảm nhận được từ nó. Họ vui mình cũng vui, mình vui họ cũng vui. Năng lượng lan truyền và ảnh hưởng lẫn nhau mà. Đó là lý do thời điểm ban đầu của mình lúc đó mỗi ngày đi làm là một ngày vui, làm việc thực sự với đam mê, mình háo hức khi nghĩ ra một ý tưởng nào đó mới cho công việc, vui vẻ khi cùng đồng nghiệp chia sẻ những điều thú vị nào đấy…

Tuy không còn làm sales nữa nhưng mình cũng có một quãng thời gian đủ để có một cái gọi là kỉ niệm với nó. Điều mà mình sẽ nhớ về mỗi khi nghĩ đến những ngày tháng mới ra trường ngơ ngáo của mình.

Mình đang nghĩ, bán hàng thôi có cần phải nói xúc cảm với cảm xúc ở đây không? 😪 Nhưng không! Với mình đó là “linh hồn” khi mình làm một công việc nào đó, không có cảm xúc thì không cảm thấy “sống”với nghề, không cảm nhận được, không kết nối được thì thực sự là rất khó với bản thân mình. Thực chất vì chúng ta không giống nhau, cho nên mỗi người sẽ có những quan điểm khác nhau về công việc hay một nghề nào đó. Nhưng tóm lại, với mình luôn là vậy. Với mình, làm việc không chỉ là làm việc thôi mà còn là sống với nó, đam mê với nó, có xúc cảm với nó, hòa mình vào nó. Là một phần trong cuộc sống của mình. Làm mà không thấy thích thấy vui thì phải mệt mỏi tới mức nào? Mệt mỏi ở đây không nói là mệt mỏi tay chân, mà là về tinh thần. Đi làm không thấy vui, không thấy có động lực, không có tinh thần sáng tạo thì thực sự khổ sở nhỉ? Với mình quan điểm luôn là vậy. Mà bạn cũng đừng hiểu nhầm là 24/7 hay 365 ngày chúng ta đều cần phải như thế nhé. Điều mình nói là bức tranh chung cho mỗi công việc mình làm thôi. Chứ còn con đường này cũng là một hành trình mà, có thăng có trầm, có lạc lối có nhiệt huyết, có vui vẻ có buồn bã, có lúc cảm thấy ý nghĩa có lúc lại cảm thấy vô vị… muôn vàn thứ để nói về nó. Bản thân mình cũng chẳng phải là một người hoàn hảo trong chặng đường này, vẫn trầy trật như bao người. hi. Cũng có những thời điểm, chúng ta không được chọn lựa quá nhiều, vì muôn vàn cái khó nói của cuộc sống, của bản thân. Chỉ là mình nghĩ nếu có một cơ hội hay phần trăm nhỏ nhoi để chọn cái nghề cho mình mình sẽ chọn như vậy. Mình nói là làm việc nhưng có thể chính nó lại mang rất nhiều niềm vui, ý nghĩa, hạnh phúc và năng lượng cho mình nữa. Mình quan sát và thấy rất nhiều từ cuộc sống, có những cửa tiệm hoặc người bán hàng nhỏ mỗi lần mình ghé mua gì đấy họ thường xuyên vui vẻ, cuộc sống của họ cũng đơn giản thôi nhưng chẳng phải chỉ cần chúng ta cảm thấy đủ và hạnh phúc với chính cuộc sống của mình là chúng ta là người chiến thắng rồi hay sao? Đúng mà, cái đích đến cũng là thứ gì đó bên trong nội tâm mình mà thôi. Và… vâng, đây là quan điểm của mình, cách mình sống, điều mình hướng đến. Có lẽ mọi người sẽ khác, nhưng mình nghĩ cũng rất nhiều bạn có cùng suy nghĩ với mình. Tuy nhiên, đây là vấn đề thiên về xu hướng cá nhân, mình không bàn sâu hơn là nên hay không nên, cái này cái kia. Cuộc sống là mỗi người tự chọn mà ha. 🙂

Quay lại với chia sẻ của mình từ đầu, chắc bạn sẽ có một tâm niệm nào đó cho nó, có thể bạn khác mình, có thể bạn giống mình. Mình hy vọng với ai đang muốn làm bán hàng, đang làm nó hoặc muốn theo đuổi sâu hơn về nó dù là bất cứ nghề gì khác đi chăng nữa: đừng bỏ quên trái tim của mình nhé. <3

Bun,

*** Mỗi chúng ta là khác biệt. Chia sẻ của mình là ý kiến cá nhân.

** Do not reup

*Nguồn ảnh: Mình không sỡ hữu bất kỳ bức hình nào ở bài viết này. Tất cả nguồn đều từ Wix. ( I do not own any pictures here. Madly respect to the owners.)